ေရႊနန္းရွင္ႏွင့္ အာဏာပိုင္ အပိုင္း(၂)

အသက္ကိုးႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ထိုင္းဘုရင္ျဖစ္လာတဲ့ အနႏၵမဟီေဒါဟာ ဖခင္ျဖစ္သူ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ၊ Heidelberg မွာ ေမြးဖြားခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ထိုင္းဘာသာစကားထက္ ဥေရာပဘာသာစကားေတြကို ပိုကၽြမ္းက်င္ျပီး အေနာက္တိုင္းယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ၾကီးျပင္းခဲ့ရသူျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ခမည္းေတာ္မင္းသား မဟီေဒါကိုယ္တိုင္က ထီးညႊန္႔နန္းလ်ာမျဖစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ အနႏၵမဟီေဒါနဲ႔ ဘူမိေဘာတို႔ညီအစ္ကိုဟာ ေနာင္တခ်ိန္မွာ ဘုရင္ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ဘယ္သူကမွ မေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကပါဘူး။ အနႏၵမဟီေဒါဘုရင္ျဖစ္ျပီးတဲ့အခ်ိန္ထိ ႏိုင္ငံျခားမွာ ၾကီးျပင္းလာခဲ့တဲ့ ညီေနာင္ႏွစ္ပါးဟာ အခ်င္းခ်င္းစကားေျပာရင္ မိခင္ထိုင္းဘာသာစကားနဲ႔ မေျပာပဲ ျပင္သစ္စကားနဲ႔ပဲ ေျပာေလ့ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ကိုယ္ဟန္အမူအရာ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ျပီး က်န္းမာေရးခ်ဴခ်ာတဲ့ အနႏၵမဟီေဒါဟာ မိခင္ျဖစ္သူရဲ့ အခ်စ္ဆံုးသားၾကီးျဖစ္ပါတယ္။

အနႏၵမဟီေဒါႏွင့္ ဘူမိေဘာ ညီအစ္ကို

ထိုင္းႏိုင္ငံကိုအလည္ျပန္လာတဲ့ အနႏၵမဟီေဒါဘုရင္ေလး

မင္းပ်ိဳမင္းလြင္ ညီေနာင္ႏွစ္ပါး


ခ်ကၠရီမင္းဆက္ရဲ့ အဌမေျမာက္ရာမဘုရင္ အနႏၵမဟီေဒါရဲ့ ပေဟဠိဆန္တဲ့ နတ္ရြာစံမႈမတိုင္ခင္ ၇-လအလို ၁၉၄၅ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ရက္ေန႔မွာ ဆြစ္ဇာလန္ကေန ထိုင္းကိုျပန္လာတဲ့ အနႏၵမဟီေဒါမိသားစုကို အစိုးရက ခန္႔အပ္ထားတဲ့ ဘုရင့္ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ ပရီဒီ(Pridi Phanomyong)က ဒြန္ေမာင္းေလဆိပ္မွာ ေတာ္၀င္အခမ္းအနားနဲ႔ဒူးေထာက္ၾကိဳဆိုခဲ့ပါတယ္

ထိုင္းႏိုင္ငံေရးေလာကထဲမွာ ၾကီးထြားလာခဲ့ပါတယ္။ မဟီေဒါဘုရင္ေလး ထိုင္းကိုျပန္လာျပီး မၾကာခင္မွာပဲ ျပိဳင္ဖက္ စစ္အာဏာရွင္ဆုန္ခရမ္ကို ရာထူးကေနဖယ္ရွားျပီးေနာက္ပိုင္း ပရီဒီရဲ့ၾသဇာဟာ ပရီဒီဟာ ဘုရင့္ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ ရာထူးကေန ျပန္ႏုတ္ထြက္ခဲ့ျပီး ႏိုင္ငံေတာ္အၾကံေပးအရာရွိအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ပါတယ္။ ထိုင္းစကားကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္မေျပာတတ္ေသးတဲ့၊ ထိုင္းယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ စိမ္းေနေသးတဲ့ ဘုရင္ေလးဟာ အေစာပိုင္းကာလေတြမွာ ပရီဒီပံုစံသြင္းသလို လိုက္လုပ္ေနခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ လပိုင္းအေတာအတြင္းမွာပဲ အာနႏၵမဟီေဒါဘုရင္ေလးဟာ ထိုင္းျပည္သူတစ္ရပ္လံုးရဲ့ ႏွလံုးသားကို ရာဇအိေျႏၵအျပည့္နဲ႔ သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။

နန္းစြန္႔ဘုရင္ ဖရာခ်ာ့ဒိေပါက္ခ္ရဲ့ေနရာကို ဆက္ခံဖို႔  အာနႏၵမဟီေဒါကို ထီးညႊန္႔နန္းလ်ာအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တဲ့ေနရာမွာ အစိုးရထဲက မင္းေဆြမင္းမ်ိဳးေတြအျပင္ အရပ္သားအစိုးရအဖြဲ႕၀င္ ပရီဒီလည္း ေနာက္ကြယ္ကေန ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ မဟီေဒါဘုရင္မိသားစု ေလဆိပ္ကေန အမိုးဖြင့္ကားနဲ႔ နန္းေတာ္ဆီသြားရာ လမ္းတေလွ်ာက္မွာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ့ ထိုင္းျပည္သူေတြဟာ သူတို႔ရဲ့ဘုရင္ေလးကို ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ၾကိဳဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးေလာကရဲ့ အျပင္ဖက္က သာမန္ထိုင္းျပည္သူေတြဟာ မၾကာခင္မွာ ၾကံဳရမယ့္ အနႏၵမဟီေဒါရဲ့ ျဖစ္ရပ္ဆိုးကို ေယာင္လို႔ေတာင္ ေတြးမိမွာမဟုတ္ပါဘူး။

ညီေတာ္ႏွင့္အတူ တိုင္းခိုင္းလွည့္လည္ေနေသာ အနႏၵမဟီေဒါဘုရင္

အသက္ ၂၀ အရြယ္ အနႏၵမဟီေဒါ ဘုရင့္တာ၀န္ကို အျပည့္အ၀ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံေရးေလာကထဲမွာ ပါ၀ါလြန္ဆြဲမႈေတြ ျပင္းထန္လာေနခဲ့ပါတယ္။ ပရီဒီရဲ့ ၾသဇာၾကီးမားလာတာနဲ႔အမွ် ႏိုင္ငံေရးေလာကထဲမွာ ပရီဒီကိုေထာက္ခံတဲ့အုပ္စုနဲ႔ သူ႔ကို တူးတူးခါးခါး ဆန္႔က်င္တဲ့အုပ္စုဆိုျပီး ႏွစ္စုကြဲေနခဲ့ပါတယ္။ ပရီဒီကိုဆန္႔က်င္တဲ့ အုပ္စုထဲမွာေတာ့  ပရီဒီရဲ့ျပိဳင္ဖက္ မင္းေဆြမင္းမ်ိဳးတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ Seni Pramoj ရဲ့ Royalist ဘက္ေတာ္သားေတြ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ Seni ရာထူးကႏႈတ္ထြက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ပရီဒီကို ေထာက္ခံတဲ့အုပ္စုေတြက သူ႔ကို ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ အဆိုတင္သြင္းခဲ့ေပမယ့္ သူကျငင္းဆန္ျပီး သူ႔ရဲ့ဘက္ေတာ္သားတစ္ဦးကို ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေလာင္းအျဖစ္ အဆိုျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပါလီမန္က ပရီဒီအဆိုျပဳတဲ့ပုဂၢိဳလ္ကို မေရြးပဲ ယခင္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Khuang Aphaiwong ကို ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ျပန္လည္တင္ေျမွာက္လိုက္ပါတယ္။ Khuang ဟာရာထူးလက္ခံျပီး အစိုးရဖြဲ႔တ့ဲအခါ ပရီဒီကိုဆန္႔က်င္တဲ့အုပ္စုထဲက မင္းေဆြမင္းမ်ိဳးတခ်ိဳ႕ကို ၀န္ၾကီးရာထူးေတြ ေပးခဲ့ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဗိုလ္မွဴးေဟာင္းနဲ႔ ဥပေဒပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Khuang ရဲ့ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ရာထူးသက္တမ္းဟာ သံုးလပဲၾကာျမင့္ခဲ့ျပီး ၁၉၄၆ ဇန္န၀ါရီကေန မတ္လထိပဲ အာဏာရွိခဲ့တာပါ။ Khuang ရာထူးကေန ႏုတ္ထြက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ပရီဒီတစ္ေယာက္ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ပရီဒီ

သမၼာဆတ္တကၠသိုလ္ကို စတင္ထူေထာင္သူနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ အဓိကဗိသုကာတစ္ဦးျဖစ္တဲ့၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီး၊ဘ႑ာေရး၀န္ၾကီး၊ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး၊ ဘုရင့္ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ တာ၀န္ေတြကို အဆင့္ဆင့္ထမ္းေဆာင္ျပီး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာတဲ့ ပရီဒီဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ အထင္ရွားဆံုး တိုင္းျပဳျပည္ျပဳပုဂၢိဳလ္(Stateman) တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပရီဒီလက္ထဲက ႏိုင္ငံေရးအာဏာဟာ ဘုရင္အနႏၵမဟီေဒါ ရုတ္တရက္ နတ္ရြာစံမႈေၾကာင့္ တာရွည္မခံခဲ့ပါဘူး။

၁၉၄၆ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၇ရက္ေန႔မွာ ဘုရင္မဟီေဒါက ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ပရီဒီကို ဘုရင့္ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ေကာင္စီကို အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းမယ့္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေခၚေတြ႕ပါတယ္။ ေကာင္စီအဖြဲ႕၀င္ေရြးခ်ယ္တဲ့ေနရာမွာ ပရီဒီနဲ႔ ဘုရင္မင္းျမတ္ သေဘာထားကြဲလြဲျပီး အျငင္းပြားခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီအျငင္းပြားမႈဟာ ေနာင္တခ်ိန္မွာ ဆန္႔က်င္ဖက္အုပ္စုေတြက ပရီဒီရဲ့ ေနာက္ေက်ာကိုဓားနဲ႔ထိုးဖို႔ အေကာင္းဆံုးအခြင့္အေရးတစ္ခု ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။

ပရီဒီနဲ႔ဘုရင္မဟီေဒါတို႔ အျငင္းပြားမႈအျပီး ေနာက္ႏွစ္ရက္အၾကာမွာ တိတ္ဆိတ္ျငိမ္သက္ေနတဲ့ နန္းေတာ္တြင္းမွာ ေသနတ္သံတစ္ခ်က္ ရုတ္တရက္ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ မယ္ေတာ္၊ညီေတာ္ဘူမိေဘာနဲ႔ နန္းေတာ္အမႈထမ္းေတြဟာ ေသနတ္သံထြက္ေပၚလာရာ ဘုရင့္စက္ရာေဆာင္ကို အေျပးအလႊားေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ညအိပ္၀တ္စံုအျပာေရာင္ကို ၀တ္ဆင္ထားတဲ့ ဘုရင္ေလးဟာ နဖူးမွာေသနတ္ဒဏ္ရာနဲ႔ အိပ္ရာထဲမွာ အသက္မဲ့ေနတာကို ေတြ႕လိုက္ရပါေတာ့တယ္။ သူ႔နေဘးမွာေတာ့ အေမရိကန္စစ္တပ္သံုး Colt.45 ပစၥတိုကို ေတြ႔လိုက္ရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ အျမဲတမ္း တိတ္ဆိတ္ျငိမ္သက္ေနတဲ့ ထိုင္းဘုရင့္နန္းေတာ္တစ္ခုလံုး ငိုေၾကြးရိႈက္သံေတြနဲ႔ ဆူညံသြားခဲ့ပါေတာ့တယ္။  တသက္တာပတ္လံုး ငါးႏွစ္ေတာင္ျပည့္ေအာင္ မေနဖူးတဲ့  ထိုင္းႏိုင္ငံဟာ အနႏၵမဟီေဒါဘုရင္ေလးအတြက္ ေခါင္းခ်ရာေနရာျဖစ္သြားခဲ့ပါျပီ။

အနႏၵမဟီေဒါနတ္ရြာစံျပီး မၾကာခင္မွာပဲ ထိုင္းပါလီမန္မွာ အေရးအေပၚအစည္းအေ၀းတစ္ခု ဆင့္ေခၚျပီး လစ္လပ္သြားတဲ့ ဘုရင့္ေနရာကို ခန္႔အပ္ဖို႔ အေရးတၾကီး ေဆြးေႏြးျပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ခ်ကၠရီထီနန္းဟာ ညီေတာ္ဘူမိေဘာမင္းသားအတြက္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဘသိက္ေျမွာက္အခမ္းအနားမွာ ေတာ္၀င္ေကာင္စီအၾကီးအကဲ မင္းသားၾကီး ရန္ဂ္စစ္က ခ်ကၠရီထီးနန္းဦးေသွ်ာင္သရဖူကို န၀မေျမာက္ရာမဘုရင္အျဖစ္ နန္းတက္တဲ့ ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္ကို အပ္ႏွင္းေပးခဲ့ပါတယ္။

မင္းသား ဘူမိေဘာ ထိုင္းဘုရင္ ရာမ ၉ အျဖစ္ ဘိသက္ခံယူစဥ္

ဘူမိေဘာဘုရင္နန္းတက္ျပီးမၾကာခင္မွာပဲ ထိုင္းအစိုးရ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ပရီဒီဟာ ထံုးတမ္းစဥ္လာအတိုင္း ဘုရင့္ေရွ႕ေတာ္ကို အခမ္းအနားနဲ႔ အခစား၀င္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

မဟီေဒါဘုရင္ ေသနတ္ဒဏ္ရာနဲ႔ နတ္ရြာစံတဲ့ျဖစ္ရပ္ကို အစိုးရက ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း ဇြန္လ၉ရက္ေန႔မွာ မေတာ္တဆမႈအျဖစ္ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ 

ဒီသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ပရီဒီက ဘုရင့္မယ္ေတာ္၊ ေတာ္၀င္ေကာင္စီအၾကီးအကဲ မင္းသားၾကီး ရန္ဂ္စစ္တို႔နဲ႔ တိုင္ပင္ျပီး ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ အစာအိမ္ေရာဂါ ခံစားေနရျပီး အားနည္းေနတဲ့ ဘုရင္ေလးဟာ ေသနတ္ကိုေဆာ့ကစားရင္း မေတာ္တဆ က်ည္ထိမွန္ျပီး နတ္ရြာစံသြားတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာပဲ နန္းေတာ္အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ေလာကထဲမွာ ဘုရင္နတ္ရြာစံမႈနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေကာဟာလဟေတြ အမ်ားၾကီးထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ေတာ္၀င္မိသားစုနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းကထြက္လာတဲ့ ေကာဟာလဟေတြထဲမွာေတာ့ ဘုရင္ေလးဟာ မိသားစုနဲ႔ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာျပႆနာေတြေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေသေၾကာင္းၾကံတာျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ဟာ အေတာ့္ကိုေရပန္းစားခဲ့ပါတယ္။ မဟီေဒါဘုရင္ေလးမကြယ္လြန္ခင္ မယ္ေတာ္ျဖစ္သူ မုဆိုးမဆန္ဂ္၀ါနဲ႔ အၾကီးအက်ယ္စကားမ်ားခဲ့ျပီး အဲဒီျပႆနာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းရင္းက အရြယ္ရွိေသးတဲ့ မုဆိုးမမိခင္ျဖစ္သူရဲ့ ႏွလံုးသားေရးရာ ဇာတ္ရႈပ္ေတြေၾကာင့္ အရွက္ရျပီး ေသေၾကာင္းၾကံတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သတင္းထြက္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ေကာဟလဟတစ္ခုက အနႏၵမဟီေဒါဟာ သူသေဘာမတူပဲ ဘုရင္အျဖစ္အတင္းအၾကပ္ တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတဲ့အတြက္ ဆြစ္ဇာလန္မွာ တကၠသိုလ္တက္တုန္းက ခ်စ္ၾကိဳက္ခဲ့တဲ့ ဆြစ္လူမ်ိဳးခ်စ္သူနဲ႔ ကြဲကြာခဲ့ရလို႔ အသည္းကြဲျပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေသေၾကာင္းၾကံတာျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသတင္းေတြဟာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေပမယ့္ သက္ေသအေထာက္အထား ခိုင္ခိုင္လံုလံုမျပႏိုင္တဲ့ ေကာဟာလဟေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အစိုးရက စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ဖြဲ႔ျပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၆ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ရဲ့ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ဘုရင္နတ္ရြာစံျခင္းဟာ မေတာ္တဆျဖစ္မႈ လံုး၀မဟုတ္ဘူးလို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုပ္ၾကံခံရတာ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေသေၾကာင္းၾကံတာလားဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ သဲသဲကြဲကြဲ ေဖာ္ျပထားတာ မေတြ႔ရပါဘူး။ ထိုင္းႏိုင္ငံတ၀န္းလံုးမွာ ျပန္႔ႏွံ႔ေနတဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခုကေတာ့ အနႏၵမဟီေဒါကို ဘယ္သူလုပ္ၾကံတာလဲ ဆိုတဲ့ေမးခြန္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေမးခြန္းအတြက္ ေရပန္းအစားဆံုး ေကာဟာလဟကေတာ့ ဘုရင္မဟီေဒါကို ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ပရီဒီနဲ႔ လက္ပါးေစေတြက လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီသတင္းဟာ ပရီဒီကို မုန္းတီးေနတဲ့ မင္းမ်ိဳးမင္းႏြယ္အသိုင္းအ၀ိုင္းကေန ထြက္လာတာျဖစ္ျပီး ေတာ္၀င္ေကာင္စီ ေရြးခ်ယ္ေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အနႏၵမဟီေဒါနဲ႔ပရီဒီၾကားမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ သေဘာထားကြဲလြဲမႈကို အေျခခံပံုရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီစြပ္စြဲမႈအတြက္ ခိုင္မာတဲ့ သက္ေသအေထာက္အထား မယ္မယ္ရရမျပႏိုင္ပဲ ပရီဒီကို ႏိုင္ငံေရးေလာကကေန ဖယ္ရွားလိုတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ထြက္လာတဲ့ ေကာဟာလဟပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ေကာဟာလဟတစ္ခုကေတာ့ ညီေတာ္ဘူမိေဘာဟာ ဘုရင္ျဖစ္ခ်င္တဲ့အတြက္ ေနာင္ေတာ္ကို လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ေကာဟာလဟပဲျဖစ္ပါတယ္။ အနႏၵမဟီေဒါအခန္းက ေသနတ္သံထြက္ေပၚမလာခင္ မိနစ္၂၀ခန္႔အလိုမွာ ေနာက္ဆံုးေတြ႕ဆံုခဲ့သူက ညီေတာ္ဘူမိေဘာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘူမိေဘာဟာ ေနာင္ေတာ္ရဲ့အခန္းကို ၀င္ခဲ့ျပီး အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေနာင္ေတာ္ဟာ အိပ္ရာေပၚမွာ ငိုက္ျမည္းေနတယ္လို႔ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ညီေတာ္ဘူမိေဘာက ေနာင္ေတာ္ကို လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခိုင္မာတဲ့သက္ေသအေထာက္အထား မေတြ႔ရပါဘူး။ ခုခ်ိန္ထိ တရားခံတိတိက်က် မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ဒီပေဟဠိဆန္တဲ့ ေသဆံုးမႈဟာ လက္ရွိဘုရင္ဘူမိေဘာရဲ့ လက္ခ်က္ျဖစ္တယ္၊ သူ႔ရဲ့ၾသဇာေၾကာင့္ ဒီအမႈကို ခုခ်ိန္ထိဘယ္သူမွ မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ဘူးဆိုတဲ့ သံသယကေတာ့ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာတဲ့အထိ တည္ရွိေနတုန္းပါပဲ။ ဒီေကာဟာလဟေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံျခားသံတမန္ေတြဆီကို နန္းတြင္းအသိုင္းအ၀ိုင္းကေန လူသတ္တရားခံအျဖစ္ အမ်ားဆံုးလက္ညိွဳးထိုးခဲ့တာကေတာ့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ပရီဒီပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဘုရင္ဘူမိေဘာက ပရီဒီဟာ သူ႔ေနာင္ေတာ္ကို လုပ္ၾကံခဲ့တဲ့ကိစၥမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္လိမ့္မယ္လို႔ သူမထင္ဘူးဆိုျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ အလြတ္သေဘာေျပာခဲ့ေပမယ့္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္မွာ ထြက္ဆိုတဲ့အခ်ိန္တုန္းကေတာ့ အဲဒီေကာဟာလဟန႔ဲ ပတ္သက္ျပီး ဘာတစ္ခုမွ မွတ္ခ်က္မေပးခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီအခ်က္ကိုၾကည့္ရင္ အမႈစစ္ေဆးစဥ္ကာလ အေတာအတြင္းမွာ  ဘူမိေဘာရဲ့ ရပ္တည္မႈအေနအထားက စဥ္းစားစရာျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳးစြပ္စြဲမႈေတြ၊ ေကာဟာလဟေတြနဲ႔ ရႈပ္ေထြးေနတဲ့အခ်ိန္ ဘုရင္အနႏၵမဟီေဒါရဲ့ နတ္ရြာစံမႈနဲ႔ပတ္သက္ျပီး အမ်ားျပည္သူကို အသိေပးတဲ့အခ်ိန္မွာ နတ္ရြာစံဘုရင္ရဲ့ ဂုဏ္သိကၡာပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေတာ္၀င္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ အျငင္းပြားစရာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တိုင္းျပည္က ဘုရားတစ္ဆူ၊ဂူတစ္လံုး ကိုးကြယ္ခံထားရတဲ့ ဓမၼရာဇာဟာ ေသေၾကာင္းၾကံတာ ဒါမွမဟုတ္ ေရွးဘ၀ အကုသိုလ္ေၾကာင့္ မေတာ္တဆက်ည္ဆန္ထြက္ျပီး နတ္ရြာစံသြားရတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ ေတာ္၀င္မိသားစုရဲ့ပံုရိပ္ကို အမ်ားၾကီးထိခိုက္တယ္၊ ဘယ္လိုမွမျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္မႈေတြထြက္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ ပရီဒီအစိုးရကေန သတင္းထုတ္ျပန္တဲ့ ဘုရင္မဟီေဒါဟာ မေတာ္တဆမႈေၾကာင့္ နတ္ရြာစံသြားတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို Royalist ေတြက ခါးခါးသီးသီးျငင္းဆန္ခဲ့ျပီး လူသတ္မႈကိုဖံုးကြယ္ဖို႔ ၾကိဳးစားတယ္ဆိုျပီး စြပ္စြဲခဲ့ၾကပါတယ္။

အဲဒီစြပ္စြဲမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ပရီဒီဟာ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအျပီး ၁၉၄၆ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၃ရက္ေန႔မွာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ရာထူးကေန ႏုတ္ထြက္ေပးလိုက္ရပါတယ္။ ပရီဒီရဲ့ေနရာကို ဆက္ခံသူ ကေတာ့ သူ႔ရဲ့မဟာမိတ္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ အဌမေျမာက္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ သာ၀န္သန္မ္ေရာင္ (Thawan Thamrongnawasawat) ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၄၇ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔မွာ ထိုင္းတပ္မေတာ္က ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး Phin Choonhavan နဲ႔ ဗိုလ္မွဴးၾကီး Kat Katsongkhram တို႔ အာဏာ ျပန္သိမ္းလိုက္လို႔ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ သန္မ္ေရာင္ အစိုးရျပဳတ္က်ျပီး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း Khuang Abhaiwongse ဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ရာထူးကို တတိယအၾကိမ္ ဆက္ခံခဲ့ပါတယ္။

စစ္အာဏာသိမ္းေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ပရီဒီကို အျမစ္ျဖတ္သုတ္သင္ဖို႔ ဘုရင္အာနႏၵမဟီေဒါကို လုပ္ၾကံမႈနဲ႔ ဖမ္းဆီးမိန္႔ထုတ္လိုက္ပါတယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြဟာ ပရီဒီရဲ့ေနအိမ္ကို ၀င္ေရာက္စီးနင္းခဲ့ေပမယ့္ သတင္းၾကိဳရထားတဲ့ ပရီဒီက ထိုင္းစစ္တပ္ထဲက မိတ္ေဆြအခ်ိဳ႕ရဲ့အကူအညီနဲ႔ ၾကိဳတင္ေရွာင္တိမ္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆုန္ခရမ္ရဲ့လူေတြ ပိုက္စိပ္တိုက္လိုက္ရွာေနတဲ့ၾကားက ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းပရီဒီဟာ အေမရိကန္နဲ႔ျဗိတိသွ်သံရံုးေအးဂ်င့္တခ်ိဳ႕ရဲ့ အကူအညီနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံကေန စကၤာပူကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၈ခုႏွစ္ ဧျပီလ ၈ရက္ေန႔မွာေတာ့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ Khuang ရဲ့အစိုးရကို စစ္တပ္က အာဏာျပန္သိမ္းျပီး ထိုင္းႏိုင္ငံဟာ စစ္အာဏာရွင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ဆုန္ခရမ္ရဲ့လက္ေအာက္ကို ဒုတိယအၾကိမ္ သက္ဆင္းသြားခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

စစ္အာဏာရွင္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဆုန္ခရမ္ဟာ အနႏၵမဟီေဒါဘုရင္သတ္ျဖတ္ခံရမႈကို စတင္စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ ဘုရင့္အတြင္းေရးမွဴး Chaleo Patoomros နဲ႔ ဘုရင့္အပါးေတာ္ျမဲ၀န္ထမ္းႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Busya Patamasirind (၅၀ႏွစ္)နဲ႔ Chit Singhaseni(၄၄ႏွစ္) တို႔ကိုဖမ္းဆီးျပီး ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ၾကံမႈနဲ႔ တရားစြဲဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဒီဖမ္းဆီးမႈနဲ႔ပတ္သက္ျပီး လူအမ်ားက သံသယၾကီးၾကီး ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ကြယ္ကေန ၾကိဳးကိုင္ထားတဲ့ တရားစီရင္မႈျဖစ္တဲ့အတြက္ ခိုင္မာတဲ့သက္ေသအေထာက္အထား တိတိက်က်မရွိပဲ တရားခံသံုးဦးစလံုးဟာ ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ၾကံမႈနဲ႔ ေသဒဏ္စီရင္ခံခဲ့ရပါတယ္။

ဘုရင္အနႏၵမဟီေဒါရဲ့ ကိုယ္ေရးအတြင္းေရးမွဴး အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Chaleo Patoomros ဟာ ဘုရင့္မယ္ေတာ္ဆန္ဂ္၀ါရဲ့ တိတ္တိတ္ပုန္းခ်စ္သူျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ ေကာဟာလဟတစ္ခု ထြက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေကာဟာလဟနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး စဥ္းစားစရာတစ္ခုကေတာ့ Chaleo အပါအ၀င္ တရားခံသံုးဦးကိုဖမ္းဆီးျပီး ေသဒဏ္မစီရင္ခင္ တစ္လေလာက္အလိုမွာ ဘုရင့္မယ္ေတာ္ဟာ ရုတ္တရက္ တရားစခန္း၀င္သြားျပီး လူေတြ႕မခံပဲေနခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ဆန္ဂ္၀ါမင္းသမီးရဲ့ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အေနအထားေၾကာင့္ ဘုရင့္အတြင္းေရးမွဴးေဟာင္းနဲ႔ သူမအၾကားပတ္သက္မႈရွိခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ သံသယတစ္ရပ္ဟာ ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ တည္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဆုန္ခရမ္အစိုးရကေတာ့ ဒီတရားခံသံုးဦးစလံုးဟာ ပရီဒီရဲ့ခိုင္းေစမႈေၾကာင့္ ဘုရင္မင္းျမတ္ကို လုပ္ၾကံခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီစြပ္စြဲမႈေတြကို ျပန္လည္ေျဖရွင္းခြင့္မရတဲ့ ပရီဒီဟာ ဆုန္ခရမ္ရဲ့စစ္အာဏာရွင္အစိုးရကို ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈအတြက္ ၁၉၄၉ခုႏွစ္မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံထဲကို ခဏတျဖဳတ္ တိတ္တဆိတ္၀င္ေရာက္ခဲ့တာကလြဲလို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံေရးေလာကထဲကို တရား၀င္ျပန္အေျခခ်ႏိုင္ျခင္း လံုး၀မရွိေတာ့ပဲ ႏိုင္ငံျခားမွာ အသက္ထက္ဆံုး ေနထိုင္ခဲ့ရပါေတာ့တယ္။ ၁၉၈၃ ေမလ၂ရက္ေန႔မွာ ထိုင္း၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ပရီဒီဟာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ၊ပဲရစ္ျမိဳ႕မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။

တရားခံသံုးဦးအား ရံုးတင္စစ္ေဆးေနစဥ္

ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ၾကံမႈတရားခံအျဖစ္
ေသဒဏ္အျပစ္ေပးခံရတဲ့ ဘုရင့္အပါးေတာ္ျမဲအမႈထမ္း
Chit SinghaSeni
ႏိုင္ငံေရးနာမည္ဖ်က္ခံရျပီး တိုင္းျပည္ကေန အသက္လုထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ ပရီဒီဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ တခ်ိန္ကသူ႔ရဲ့ၾကိဳးစားအားထုတ္မႈေတြ၊ တိုင္းျပည္အေပၚ အက်ိဳးျပဳခဲ့မႈေတြကို ျပန္ေဖာ္ထုတ္ေပးတဲ့လူေတြေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ရဲ့ေက်းဇူးရွင္တစ္ဦးအျဖစ္ ျပန္လည္အသိအမွတ္ျပဳခံခဲ့ရပါတယ္။ ပရီဒီကို ဂုဏ္ျပဳမွည့္ေခၚထားတဲ့ လမ္းေတြ၊တကၠသိုလ္ေတြ၊ အထိမ္းအမွတ္ျပတိုက္ေတြ၊ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ရွိလာတဲ့အျပင္ သူ႔ရဲ့ေနအိမ္ကိုလည္း အမ်ားျပည္သူ လည္ပတ္တဲ့ေနရာအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၉ခုႏွစ္မွာ UNESCO က ထုတ္ေ၀တဲ့ ျပကၡဒိန္မွာ ပရီဒီကို ထူးခၽြန္ထင္ရွားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါတယ္။ ပရီဒီကို ခုလိုျပန္လည္ဂုဏ္ျပဳတာကို တခ်ိန္ကသူ႔ရဲ့ရန္ဖက္ျဖစ္တဲ့ နန္းေတာ္အသိုင္းအ၀ိုင္းက ကန္႔ကြက္မႈမရွိတာ စဥ္းစားစရာပါ။

ပရီဒီထိုင္းႏိုင္ငံကေန ထြက္ေျပးသြားျပီးေနာက္ပိုင္းမွာ အသစ္စက္စက္ ဘုရင္ေလးဘူမိေဘာနဲ႔ ေတာ္၀င္မ်ိဳးႏြယ္ေတြကို ၾကည့္မရပဲ သူ႔ကိုယ္သူဘုရင္တစ္ပါးလို ေသြးနထင္ေရာက္ေနတဲ့ အာဏာရူး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးဆုန္ခရမ္တို႔ ဘယ္လိုမ်ိဳးစခန္းသြားၾကမလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ေနာက္အပိုင္းမွာ ဆက္လက္တင္ျပေပးပါ့မယ္။

အပိုင္း (၃) ကို ဆက္လက္တင္ျပေပးပါ့မယ္။

ဘြရွင္ (ျမတ္သိန္းထြန္း)