ပလတ္စတစ္မ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို ့ကမၻာ အပိုင္း(၂)

ပလတ္စတစ္မ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကမၻာ အပိုင္း(၂)

 
The "Plastic Bag Monster", a creation by Slovenian artist Miha Artnak, is displayed outside the European Commission headquarters in Brussels May 24, 2011. Photograph: Francois Lenoir/Reuters

                  အပိုင္း(၁)မွာ ပလတ္စတစ္စြန္ ့ပစ္ပစၥည္းမ်ားရဲ  ့ ကၽြန္ေတာ္တို ့ေနထိုင္ရာကမၻာၾကီးကို ဘယ္လိုျခိမ္းေျခာက္ေနတယ္ဆိုတာကိုေဖာ္ျပခဲ့ျပီးျဖစ္ပါတယ္။
                  ဒီအေျခအေနေတြကို မသိရွိခင္အထိ၊ေနာက္ျပီး သိၾကျပီးတဲ့တိုင္ေအာင္ ပလတ္စတစ္ဆိုတာ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ မွီတင္းေနထိုင္ေနၾကတဲ့ လူသားေတြအားလံုးအတြက္ အသံုး၀င္ဆံုး ကုန္ပစၥည္းတစ္ခုအျဖစ္ တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။သူ ့ရဲ  ့သံုးစြဲရလြယ္ကူျခင္း ၊တာရွည္ခံျခင္းနဲ ့အလြယ္တကူ ေၾကမြပ်က္စီးမႈမရွိျခင္းနဲ ့အင္မတန္ေပါ့ပါးတဲ့ ဂုဏ္သတၱိေတြဟာ သံုးစြဲသူေတြကို အဓိကဆြဲေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒိဂုဏ္သတၱိေတြနဲ ့ပလတ္စတစ္ဟာ အစားအေသာက္ေတြကို ထုတ္ပိုးသိမ္းဆည္းေရာင္းခ်တဲ့ေနရာမွာ ပလတ္စတစ္မေပၚခင္အခ်ိန္က ဘယ္သူမွမစဥ္းစားဖူးတဲ့ အခ်ိန္အတိုင္းအတာတစ္ရပ္ထိတိုင္ေအာင္ တာရွည္သံုးႏိုင္ပါတယ္။
The European Packaging and Films Association(Pafa) ရဲ  ့အဆိုအရ စားေသာက္ကုန္ပစၥည္းေတြရဲ  ့ စိုက္ခင္းေတြဆီကေန စားသံုးသူလက္ထဲအေရာက္ထိ ၾကားထဲမွာေလလြင့္ဆံုးရွဳံးမွဳဟာ ဖြံ ့ျဖိဳးျပီးႏိုင္ငံေတြမွာ ၃ရာခိုင္ႏွဳန္းရွိေနျပီး ထုတ္ပိုးတဲ့ေနရာမွာ ပလတ္စတစ္နဲ ့ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ကုန္ေသတၱာေတြ၊ ဗူးခြံေတြ၊ အိတ္ေတြ၊အခင္းစေတြ၊ ပလတ္စတစ္ေအာက္ခံျပားေတြ အသံုးျပဳတာ မတြင္က်ယ္ေသးတဲ့ ဖြံ ့ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ေလလြင့္ပ်က္စီးဆံုးရွံဳးမႈဟာ ၅၀ရာခိုင္ႏွဳန္းအထိရွိေနတယ္လို ့သိရပါတယ္။ထုတ္လုပ္သူေတြလက္ထဲက ဟင္းသီးဟင္းရြက္တစ္မ်ိဳးကို ပံုမွန္အေနအထားမွာ စားသံုးသူေတြလက္ထဲအေရာက္ပို ့ေဆာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ၾကားထဲကအေျခအေနအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ သူ ့ကိုစားသံုးႏိုင္မႈသက္တမ္း ေလွ်ာ့က်သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ပလတ္စတစ္အၾကည္ပါးပါးနဲ ့ထုတ္ထားတဲ့ သခြားသီးတစ္လံုးဆိုရင္ေတာ့ သူရဲ  ့တာရွည္ခံမႈက ပံုမွန္အေနအထားထက္ ၂ရက္ကေန ၁၄ထိ ပိုတာရွည္ခံပါတယ္။


               သိပ္မသိသာတဲ့အက်ိဳးေက်းဇူးကေတာ့ ဒီလိုေလလြင့္ပ်က္စီးမႈေတြအတြက္ ကုန္စည္ထုတ္ပိုးမႈကို ေပါ့ေပ့ါပါးပါးျဖစ္ေအာင္ အေျပာင္းအလဲလုပ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ပလတ္စတစ္ထုတ္ပိုးမႈက သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးအတြက္ ေလာင္စာဆီကို သက္သာေစတယ္ဆိုတာပါပဲ။ Pafaက Barry Turner က ကၽြႏု္ပ္တို႔ရဲ႕ ေနထိုင္မႈပံုစံမွာအသံုးျပဳရတဲ့ ကာဗြန္ပမာဏၾကီးမားျခင္းေၾကာင့္ ပလတ္စတစ္ထုတ္လုပ္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ကာဗြန္တစ္တန္တိုင္းစီမွာေလာင္စာဆီေၾကာင့္ ျဖစ္လာေစမယ့္ ကာဗြန္ငါးတန္ကေတာ့ ေလွ်ာ့က်သြားေစပါတယ္လို႔ သံုးသပ္ျပထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။


               ေနာက္ထပ္ပလတ္စတစ္နဲ ့ပတ္သက္ျပီး ပိုျပီးထူးျခားတဲ့အခ်က္တစ္ခုကို Friends of the Earth's waste campaign က Julian Kirby ကေထာက္ျပထားပါတယ္။ လူေတြထင္ျမင္ယူဆထားၾကသလို အမႈိက္ေတြကို ေျမမွာျမွဳပ္ပစ္ျခင္းဟာ ေလထုထဲကိုေရာက္ရွိေစမယ့္ ကာဗြန္ပမာဏကို သီးျခားဖယ္ထုတ္ထားႏိုင္လိမ့္မယ္ ဆိုတဲ့အယူအဆဟာတကယ္ေတာ့မွန္သလိုလိုနဲ႔ အမွားၾကီးမွားေနပါတယ္လို ့ သူကဆိုပါတယ္။ဒီလိုလုပ္ျခင္းဟာ ရာသီဥတုနဲ ့ကမၻာၾကီးပူေႏြးလာမႈကို အဆိုး၀ါးဆံုးသက္ေရာက္ေစတဲ့အတြက္ လံုး၀မလုပ္သင့္တဲ့ ကိစၥတစ္ခုလို ့သူကေထာက္ျပသြားပါတယ္။

ကာဗြန္ထုတ္လႊတ္မႈနဲ ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈေတြကို အာရံုစိုက္လာၾကေပမယ့္ ပလတ္စတစ္အိတ္ေတြနဲ ့ပလတ္စတစ္ထုတ္ပိုးပစၥည္းေတြရဲ ့အသံုး၀င္ပံုေတြကို လွ်စ္လ်ဴရွဳျပီး လူေတြရဲ႕စိတ္ထဲမွာ ပလတ္စတစ္ဆိုတာ ကမၻာေျမၾကီးကို သက္သက္ဒုကၡေပးတဲ့အရာအျဖစ္ ရွဳျမင္သံုးသပ္လာေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားလံုးရဲ႕စားျပီးနားမလည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကေန လြယ္လင့္တကူစြန္ ့ပစ္ထားတဲ့ ေနရာတကာမွာျမင္ေတြ႕ႏိုင္တဲ့ ပလတ္စတစ္အမိႈက္ေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေ၀းလ္၊အိုင္ယာလန္နဲ႔ အျခားႏိုင္ငံအခ်ိဳ  ့မွာ ပလတ္စတစ္အိတ္သံုးစြဲမႈကို ကန္ ့သတ္ဖို ့ ပလတ္စတစ္အိတ္ေတြအေပၚမွာ အျမတ္ခြန္၊စည္းၾကပ္ခြန္စတာေတြကို လူထုဆႏၵနဲ ့အညီျပဌာန္းလာတာကို ေတြ ့ရပါတယ္။ဒါေပမယ့္ တျခားတဖက္မွာလည္း ပလတ္စတစ္အမႈိက္ေတြကိုထိန္းခ်ဳပ္ဖို ့အတြက္ကေတာ့ အျခားနည္းလမ္းေတြ လိုေနပါလိမ့္မယ္။
               ယခုတိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ သံုးစြဲေနတဲ့ ဆင္းဒဝစ္ကေန ဘီယာထည့္တဲ့အိတ္အထိ လူ႔အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းအမ်ားအျပားဟာ ဘက္တီးရီးယားေတြေၾကာင့္ အလြယ္တကူေဆြးေျမ့ေစႏိုင္တဲ့ Biodegradable plastics ေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီပစၥည္းေတြကို ေျပာင္းကေနထုတ္ယူတဲ့ကစီဓာတ္လိုမ်ိဳး သဘာ၀ျဖစ္ကုန္ၾကမ္းေတြ ဒါမွမဟုတ္ နည္းပညာနဲ႔ ေပါင္းစပ္ဖန္တီးထားတဲ့ ကုန္ၾကမ္းေတြကို အသံုးျပဳထုတ္လုပ္ထားျပီး ပလတ္စတစ္စြန္႔ပစ္အမႈိက္ေတြ ေလွ်ာ့က်လာေအာင္ ၾကိဳးပမ္းမႈတစ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
                ဘယ္လိုပဲၾကိဳးစားၾကိဳးစား ဒီလိုမ်ိဳးပလတ္စတစ္စြန္ ့ပစ္အမိႈက္ေတြကိုထိန္းခ်ဳပ္ဖို ့ ၾကိဳးပမ္းမႈတိုင္းမွာ ဟာကြက္ေတြရွိေနဆဲပါပဲလို ့ ့Pafa က Barry Turner ကေဝဖန္သြားပါတယ္။ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ ကုန္က်စရိတ္အင္မတန္ၾကီးမားျပီး သူသံုးသြားတဲ့စကားလံုးအရဆိုရင္ "destroying a resource that could be recycled " ျပန္လည္အသံုးျပဳလို႔ရတဲ့ ရင္းျမစ္တစ္ခုကိုဖ်က္ဆီးလိုက္တာပါပဲတဲ့။




အပိုင္း(၃)ကို မၾကာမီွ ဆက္လက္တင္ဆက္ပါမည္။
                                                                                                             ငခၽြန္းေယ(၁၂၊၁၊၂၀၁၁)

ဂါဒီးယန္းသတင္းစာမွ ေဆာင္းပါးရွင္ Juliette Jowit ၏
Global hunger for plastic packaging leaves waste solution a long way off ေဆာင္းပါးအား ဘာသာျပန္ဆိုေဖာ္ျပသည္။
မူရင္းသတင္းစာ ေဆာင္းပါး>>