ပလတ္စတစ္မ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို ့ကမၻာ အပိုင္း(၁)

ပလတ္စတစ္မ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို ့ကမၻာ အပိုင္း(၁)

                 ၂၀၁၁အကုန္ ၂၀၁၂အ၀င္ ခရစ္စမတ္နဲ ့ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ေတြအျပီးမွာ တန္ခ်ိန္ရာေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ့ ခရစ္စမတ္သစ္ပင္ေတြဆီမွာ ခ်ိတ္ဆြဲခဲ့တဲ့ အလွအပမီးလံုးေလးေတြ၊ ေနာက္ျပီး ၾကက္ဆင္သားဟင္းပြဲျပင္ဆင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ၊ပုလင္းခြံေတြ၊အရုပ္အက်ိဳးအပ်က္ေတြနဲ႔ ပြဲေတာ္မွာသံုးစြဲခဲ့တဲ့ မ်ားျပားလွတဲ့ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းအမိႈက္သရိုက္အိတ္ေပါင္း အနည္းဆံုး ၂၅ဘီလွ်ံခန္႔ ဟာ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံက အိမ္ေတြဆီကေန စြန္ ့ပစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီစြန္႔ပစ္ပစၥည္းပလတ္စတစ္ေတြထဲက  အခ်ိဳးအစားပမာဏနည္းနည္းကိုပဲ Recycle လုပ္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

                  အခ်ိဳရည္ကုမၸဏီSodaStream ရဲ ့စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈအရ ဒီလိုမ်ိဳးအမႈိက္ထြက္မ်ားတဲ့ ပြဲေတာ္ရာသီခ်ိန္ေတြမွာေတာင္မွ ထြက္သမွ်အမႈိက္ရဲ ့ေလးပံုတစ္ပံုေအာက္ကိုပဲ ျဗိတိန္မွာ recycle ျပန္လုပ္ျဖစ္ျပီး က်န္တဲ့အခ်ိန္ေတြမွာေတာ့ recycle ျပန္လုပ္တဲ့ ပမာဏဟာ သိသိသာၾကီးကိုေလွ်ာ့နည္းေနတာကို ေတြ ့ရွိရပါတယ္။တစ္ကမၻာလံုးအတိုင္းအတာနဲ ့ဆို recycle ျပန္လုပ္ျဖစ္တဲ့ ပမာဏဟာ ယေန ့အခ်ိန္ထိ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးၾကီးကို ေလွ်ာ့နည္းလွ်က္ ရွိေနတုန္းပါပဲ။
                 ပလတ္စတစ္စြန္ ့ပစ္ပစၥည္းေတြဟာ ယေန ့ကမၻာေျမၾကီးကို တစတစ လည္ပင္းညွစ္သတ္လာေနပါျပီ။ ေတာ္ရံုမေဆြးေျမ ့မပ်က္စီးႏိုင္တဲ့ ပလတ္စတစ္ရဲ ့ဂုဏ္သတၱိေၾကာင့္ ဒီစြန္႔ပစ္ပစၥည္းေတြဟာ ၎ကို စတင္ထုတ္လုပ္တဲ့အခ်ိန္ကေနစျပီး ယေန႔အခ်ိန္ထိတည္ရွိေနတဲ့ ပမာဏေတြကို စုစည္းလိုက္မယ္ဆိုရင္ သမုဒၶရာထဲမွာ ၾကီးမားက်ယ္ျပန္ ့ျပီး ေရေပၚေပါေလာေပၚေနတဲ့ ကၽြန္းၾကီးတစ္ကၽြန္းကို တည္ေဆာက္လို ့ရႏိုင္တဲ့ အေနအထားကိုေရာက္ေနပါျပီ။ေနာက္ျပီး အဲဒီပလတ္စတစ္ေတြေၾကာင့္ တူးေျမာင္းေတြ၊ျမစ္ေၾကာင္းေတြ ပိတ္ဆို ့ျပီး ကုန္းေနေရေန သတၱ၀ါမ်ိဳးစံုရဲ႕အသက္ရွင္ရပ္တည္ေရးကို ၾကီးမားစြာျခိမ္းေျခာက္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။
                   တစ္ေန ့တျခားဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္လာေနတဲ့ ကမၻာၾကီးရဲ ့အစိတ္အပိုင္းတိုင္းလိုလိုရဲ ့ အိမ္ေတြအျပင္ဘက္မွာ ပလတ္စတစ္စြန္ ့ပစ္ပစၥည္းေတြကိုေတြ ့ျမင္ေနရပါတယ္။အိႏိၵယႏိုင္ငံတ၀န္းလံုးက လမ္းေတြေပၚမွာ၊အာဖရိကတိုက္ရဲ ့ေက်းရြာေတြမွာ၊ျမင္ရသူေတြ ရင္တုန္ေလာက္ေအာင္ ညစ္ပတ္ရွဳပ္ပြေနတဲ့ လက္တင္အေမရိကေနအိမ္ေတြရဲ ့ ျခံစည္းရိုးပတ္ပတ္လည္မွာ၊ေနရာတကာမွာ ေတြ႔ေနရျပီး စနစ္တက်စုပံုထားတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ တခါတေလမွာ မီးရွိဳ ့လို ့ က်န္းမာေရးအတြက္ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ မီးခိုးေငြ ့ေတြ ပတ္၀န္းက်င္ကို ပ်ံ ့ႏွံ ့ေစတာမ်ိဳးေတြဟာ ေနရာတိုင္းမွာ ျဖစ္လ်က္ရွိေနပါတယ္။
                    ရုရွႏိုင္ငံေမာ္စကိုျမိဳ ့ရဲ ့ဥယ်ာဥ္ေတြကေနစျပီးၾကည့္လိုက္ရင္ ေႏြဦးပူေႏြးလာလို႔ ႏွင္းေတြအရည္ေပ်ာ္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ေ၀းလံလွတဲ့ တိဘက္ကုန္းျမင့္နဲ ့ဧ၀ရက္ေတာင္ထြတ္ထိတိုင္ေအာင္ ဘယ္ေနရာမွာမဆို လႊင့္ပစ္ထားတဲ့ ပလတ္စတစ္အိတ္ေတြ၊ပုလင္းခြံေတြ၊လႊင့္ပစ္ထားတဲ့ ကစားစရာအေဟာင္းအစုတ္ေတြ၊သံုးျပီးသား သြားပြတ္တံေတြနဲ ့ဖိနပ္အေဟာင္းအစုတ္ေတြကို ေတြ႕ျမင္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။



                    ဒါေပမယ့္ ခုခ်ိန္ထိ ဒီျပသနာအတိမ္အနက္နဲ ့ပတ္သက္လို ့ တစ္ကမၻာလံုးအတိုင္းအတာ တိက်စြာစစ္တမ္းေကာက္ယူထားတဲ့ ပမာဏမရွိေသးေပမယ့္ Plastics Europe( the European trade association for plastics manufacturers ) ကေနႏွစ္စဥ္ ကမၻာတစ္၀န္းလံုးကို ထုတ္လုပ္တင္ပို ့ေနတဲ့ ပလတ္စတစ္ကုန္ပစၥည္းအေရအတြက္ဟာ တန္ခ်ိန္သန္းေပါင္း ၂၆၅သန္း ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။


                   ျဗိတိန္ႏိုင္ငံကေန တစ္ကမၻာလံုးအတိုင္းအတာထုတ္လုပ္တင္ပို ့ေနတဲ့  ပလတ္စတစ္ပစၥည္းတန္ခ်ိန္ သန္းေပါင္း ၁၇၀ခန္ ့ရွိျပီး အဲဒီပလတ္စတစ္ေတြထဲက  အနည္းဆံုး သံုးပံုႏွစ္ပံုကို ထုတ္ပိုးမႈအတြက္ သံုးစြဲကာ တစ္ခါသံုးျပီး ျပန္လည္ recycle လုပ္လို႔ ရေအာင္ဖန္တီးထားပါတယ္။ဥေရာပယူနီယံရဲ  ့recycle rateစုစုေပါင္း ၃၃%၊ျဗိတိန္ရဲ  ့သံုးပံုႏွစ္ပံု တစ္နည္းအားျဖင့္ တန္ခ်ိန္ ၁၁၃သန္းဟာ တစ္ကမၻာလံုးအတိုင္းအတာပလတ္စတစ္ထုတ္လုပ္သံုးစြဲမႈကို မဖာထည္းႏိုင္ပါဘူး။သံုးစြဲျပီးပလတ္စတစ္ပစၥည္းေတြဟာ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ ေျမဖို ့ျခင္း၊မီးရွဳိ ့ဖ်က္ဆီးျခင္း ဒါမွမဟုတ္ ပစ္စလက္ခတ္လြင့္ပစ္ျခင္းစတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြေၾကာင့္ လူေတြနဲ႔ ေတာရိုင္းတိရစၦာန္ေတြရဲ႕ပတ္၀န္းက်င္ကို ရွဳပ္ပြညစ္ညမ္းေစလွ်က္ရွိေနပါေသးတယ္။ ဒီလိုတည္ရွိေနတဲ့ စြန္႔ပစ္ပလတ္စတစ္အမွိဳက္ေတြကို တဆက္တစပ္တည္းျဖန္ ့ခင္းခ်လိုက္ရင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕့ျပည္နယ္၄၈ျပည္နယ္ကို ဖံုးလႊမ္းႏိုင္ေလာက္တဲ့အထိမ်ားျပားေနပါတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကႏွစ္စဥ္ ထြက္ရွိတဲ့ ပလတ္စတစ္ အမိႈက္ပမာဏဟာလည္း တရုတ္ႏိုင္ငံတစ္ခုလံုးကို လံုေလာက္စြာဖံုးလႊမ္းႏိုင္တဲ့ အေနအထားမွာရွိေနပါတယ္။



                    လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္ခန္ ့က ျဗိတိန္မွာ ပလတ္စတစ္စြန္ ့ပစ္အမိႈက္ေတြနဲ ့ပတ္သက္ျပီး ျပည္သူလူထုအၾကား စိုရိမ္မႈမ်ားျမင့္တက္လာျပီး အစိုးရကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ထိန္းသိမ္းဖို႔ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ပါတယ္။ျပည္သူလူထုအတြင္း ပလတ္စတစ္မသံုးစြဲေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ျပီး ျဗိတိန္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေဂၚဒြင္ဘေရာင္းကိုယ္တိုင္ အဓိက ကုန္ပစၥည္းေရာင္းခ်သူမ်ားကို ၄င္းတို ့သံုးစြဲေနတဲ့ ပလတ္စတစ္ထုတ္ပိုးပစၥည္းေတြကို တစ္ဆင့္ခ်င္းေလွ်ာ့ခ်သံုးစြဲဖို ့ လူသိရွင္ၾကားတိုက္တြန္းခဲ့ပါေသးတယ္။ဒါေပမယ့္ ေဂၚဒြင္ဘေရာင္းလက္ထက္ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေတြဟာ သိသာထင္ရွားတဲ့ေျပာင္းလဲမႈေတြျဖစ္မလာခဲ့တဲ့အတြက္ သူ ့ကိုဆက္ခံသူ လက္ရွိ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဂ်ိမ္းစ္ကင္မရြန္က အဲဒီပလတ္စတစ္နဲ ့ပတ္သက္ျပီး အခြန္တိုးျမင့္ေကာက္ခံဖို႔ စဥ္းစားလာပါတယ္။အဲဒီကိစၥကို ပလတ္စတစ္ထုတ္လုပ္သူမ်ားက အျပင္းအထန္ကန္ ့ကြက္ၾကျပီး အဲဒီလိုပလတ္စတစ္သံုးစြဲမႈေလွ်ာ့ခ်လိုက္ရင္ ေသခ်ာေပါက္ တဘက္မွာသစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈေတြ ပိုမိုျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တယ္လို ့သတိေပးလာၾကပါတယ္။



                  ပလတ္စတစ္မသံုးစြဲရင္ ယေန႔ကမၻာဟာ ဘယ္လိုေနမလဲ။ေမးသင့္တဲ့ေမးခြန္းတစ္ခုပါ။ ၂၀၁၁အေစာပိုင္းကာလတုန္းက ၾသစၾတီးယားႏိုင္ငံအေျခစိုက္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာပညာရွင္ Denkstatt ရဲ  ့သံုးသပ္ခ်က္ကို စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္ပါ။ သူေျပာသြားတာက လယ္သမားေတြ၊ကုန္သည္ေတြနဲ ့စားသံုးသူေတြဟာ ပလတ္စတစ္မေပၚခင္တုန္းကလို ကုန္ပစၥည္းေတြကိုထုတ္ပိုးဖို ့အတြက္ သစ္သားေတြ၊စကၠဴေတြ၊သံဗူးေတြ၊ဖန္ပုလင္းေတြနဲ႔ ကတ္ထူျပားေတြကိုသာ သံုးစြဲမယ္ဆိုရင္ ယေန ့ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ လိုအပ္ခ်က္အရ အသံုးျပဳရမယ့္ထုထည္ပမာဏဟာ ၃.၆ဆျမင့္တက္သြားမွာျဖစ္ျပီး အဲဒီပမာဏကိုထုတ္လုပ္ဖို ့အတြက္ သံုးစြဲရတဲ့စြမ္းအင္ေၾကာင့္ ေလထုထဲကိုကာဗြန္ထုတ္လႊတ္မႈဟာလည္း ၂.၇ဆျမင့္တက္သြားေစမွာျဖစ္တယ္လို ့ Denkstatt ကေထာက္ျပသြားပါတယ္။



အပိုင္း(၂)ကိုမၾကာမီဆက္လက္ တင္ဆက္ပါမည္။

                                                                                        ငခၽြန္းေယ(၁၀၊၁၊၂၀၁၂)

ဂါဒီးယန္းသတင္းစာမွ ေဆာင္းပါးရွင္ Juliette Jowit ၏
Global hunger for plastic packaging leaves waste solution a long way off ေဆာင္းပါးအား ဘာသာျပန္ဆိုေဖာ္ျပသည္။
မူရင္း သတင္းစာေဆာင္းပါး>>

သတိျပဳရန္
Avoid No.3
One type of plastic that releases harmful chemicals which can pollute our bodies and our planet is polyvinyl chloride or PVC,used to make pipes,shower curtains,floor coverings and food containers.During manufacturing,PVC releases carcinogenic vinyl chloride and when incinerated,dangerous dioxin.To avoid PVC,shun plastics labeled with "No.3"